De mooiste bezienswaardigheden van Lille op een rij.

Net over de grens, de hoofdstad van Frans-Vlaanderen, Lille is Frans en toch ook een beetje Rijsel, toch ook een beetje Vlaams. Amper 20 km van de Belgische grens ligt deze kleine maar veelzijdige stad die heel makkelijk per auto en nog makkelijker per trein te bereiken is. Het Parijs van het Noorden, zoals Lille wel eens genoemd wordt, is hét perfecte idee voor je volgende citytrip met heel veel boeiende en historische plekken, prachtige gebouwen en lekkere adresjes om je minstens 3 dagen bezig te houden!

Vanaf het station Gare de Lille Flandres loopt je zo het centrum van de stad in. Rechtdoor via de Rue Faidherbe, langs indrukwekkende gevels en hoekhuizen bekroond met bolle torentjes, sta je op de Place du Théatre ineens neus aan neus met een deel van de lange geschiedenis van Lille. Pik een gezellig terrasje en een lekkere cappuccino mee (bij Notting Hill Coffee bijvoorbeeld) en maak je klaar voor een wandeling door meer dan 10 eeuwen stadshistorie.

de geschiedenis van Lille

Het eiland (Franse vertaling: l'ile) in de Deule rivier, zo kreeg Lille zijn naam in de 11e eeuw. Gesticht door Boudewijn de Vijfde, graaf van Vlaanderen. Lille was ooit Vlaams en van ons! Misschien daarom dat de stad verrassend vertrouwd aanvoelt als je ronddwaalt in de smalle middeleeuwse straatjes van het Vieux Lille.

De rijke en welvarende Vlaamse handelsstad kwam in de 14e eeuw door een huwelijk in handen van de Bourgondiërs en kreeg daardoor een Frans tintje. Een eeuw en een huwelijk later en Lille zag zichzelf onder Spaanse heerschappij tot Lodewijk de XIV in de 17e eeuw ervoor zorgde dat Lille terug in Franse handen kwam. Dat was echter niet het einde van alle machtswisseling in Lille. De stad werd weer Spaans en weer Frans en tussendoor zelfs Nederlands om tenslotte, na een lange periode van opstand en oorlog, te eindigen onder Frans bestuur. Eindelijk rust voor de stad die als een tennisbal van hier naar daar werd gemept.

Lille herleefde en werd een belangrijke en moderne industriestad met kolenmijnen en textielfabrieken in de onmiddellijke omgeving. Het uitbreken van WO I en nadien WO II zette een fikse domper op het succes van alle nijverheidsbedrijven en Lille gleed weg in de richting van een grauwe en groezelige achterbuurt. Met dank aan de kanaaltunnel, de TGV naar Parijs en de toeristen die de stad langzaamaan herontdekten, werd Lille, 1000 jaar na Boudewijn de Vijfde, opnieuw die rijke en welvarende - maar nu Franse - stad.

Een stad met een zeldzame mix van stijlen, dat is Lille, want elke heerser liet wel een poort of een paleis of een kerk bouwen ter eer en glorie van zichzelf. Lille is de stad waar de autovrije straten je omarmen met architecturale hoogstandjes. En het is ook de stad die vraagt om jouw bewondering en waardering, de stad die wacht op jouw enthousiaste blikken. Op verkenning gaan in Lille is zonder meer een zalige bezigheid. Niet treuzelen en snel ernaartoe!

de mooiste bezienswaardigheden van Lille op een rij

♥ LILLE-FLANDRES

Beginnen bij het begin, het station. Het houten stationsgebouwtje uit 1846 werd 20 jaar later vervangen door de imposante hal in industriële stijl met een voorgevel die gerecupereerd werd van het Parijse Gare du Nord. Gelegen aan de Place de la Gare, het plein waar altijd wel een of ander felgekleurd kunstwerk staat te pronken, zoals de zonnig gele en mysterieus kijkende Romy.

Met toffe winkeltjes en behoorlijk wat gelegenheid om iets te eten en te drinken, is dit een prima toegang tot de rest van de stad. 

♥ PLACE DU THÉÂTRE

Mijn eerste echte kennismaking met wat Lille aan bezienswaardigheden te bieden heeft, is dit opvallende plein waar architecten eeuwenlang hun uiterste best hebben gedaan om mooi, mooier en mooist te creëren, alsof je op een ontploft barokke feestje staat. Je kan niet naast l’Opéra de Lille kijken, een gebouw weelderig als een Italiaanse diva, een gevel met de fantasierijke afbeelding van de muziek en het drama, bekroond met een gigantisch beeld van Apollo en zijn muzen.

Naast l’Opéra staat La Chambre de Commerce te blinken, zijn 76 m hoge klokkentoren met grote horloge en nog steeds spelende beiaard als een trotse bewaker van het plein. Dit nieuw beursgebouw kwam er begin 20e eeuw ter vervanging van de oude beurs waarvan de achtergevel uitkijkt op het Place du Théâtre. 

Aan de overkant staat een rij van de meest bewonderde gevels van Lille. Nu ingepalmd door chique kledingwinkels en hotel Le Moulin d’Or maar ooit waren dit 14 privéhuizen, gekend onder de naam Le Rang de Beauregard, gebouwd in de 17e eeuw en sinds 1966 geklasseerd als historisch monument en terecht één van de grote schatten van Lille! 

♥ PLACE DU GÉNÉRAL DE GAULLE

Van het ene opmerkelijke plein is het slechts een paar stappen naar dat volgende, al even bijzondere plein: de Grand’Place van Lille of de grote markt of met de officiële naam, la Place du Général de Gaulle. Het hart van de stad, de plek waar Lille leeft en beweegt in de jaarlijkse braderie en de kerstmarkten, de kunstfestivals en de dansvoorstellingen, de jaarmarkt en de boekenmarkt.

Dit is één van de grootste en schoonste pleinen in Frankrijk, omringd door gezellige terrasjes en magnifieke monumenten die staan te schitteren als de schijfjes van vier op een rij. La Vieille Bourse, Le Théâtre du Nord, La Voix du Nord en La Fontaine de la Déesse, toeristische trekpleisters van de bovenste plank die een gevarieerd beeld geven van de geschiedenis van Lille.

La Vieille Bourse, de oude beurs uit de 17e eeuw, is met stip het beroemdste monument in de stad. In een stijl die erg Vlaams aandoet en met kleurrijke en boeiende gevelversieringen staat hier een groots bouwwerk! Van de klokkentoren met balkon en gouden beeld tot de mythische figuren op de zuilen, van de 4 massieve toegangspoorten bekroond met een duo van Vlaamse Leeuwen tot de overdadig gedecoreerde galerij rond het binnenplein, de oude beurs is als een parel aan de kroon van Lille.

Je zou het niet zeggen en toch is La Vieille Bourse niet 1 gebouw - het is eigenlijk een geheel van 24 dezelfde kleine huisjes rond een binnenplaats. Op die binnenplaats wordt elke namiddag een boekenmarkt gehouden. Oude boeken, nieuwe boeken, romans en stripverhalen, atlassen en poëziebundels … je vindt er vanalles, aan zeer democratische prijzen.  

Het klassieke Théâtre du Nord, vroeger de Grand’Garde, waar in de 18e eeuw de Koninklijke wacht gehuisvest was, heeft vanop zijn statige dubbele trappen al heel wat historie van Lille zien passeren.

Het is echter vooral het gebouw naast het theater dat de aandacht trekt, de kantoren van het regionale dagblad La Voix du Nord. Begin 20e eeuw gebouwd, in gewapend beton opgetrokken maar wel met een Vlaamse trappengevel en om nog extra contrast toe te voegen, met art-decoversiering en een vergulde beeldengroep die de 3 historische provincies van de regio Nord-Pas-de-Calais moeten voorstellen nl. Artois, Vlaanderen en Henegouwen. 

En dan hebben we nog, midden op de Grand’Place, onze godin, 17 m hoog op haar kolom met opborrelende fonteintjes aan haar voeten. La Colonne de la Déesse herinnert de bevolking aan de opstand van de Fransen tegen de Oostenrijkers eind 18e eeuw. Vandaag is de Grand’Place dat verzet allang vergeten. Vandaag is dit een levendige en bruisende plek en een geliefde ontmoetingsplaats van de jeugd, omringd door muziek en zomerse potplanten.

♥ PALAIS RIHOUR

De verdienste van de Bourgondiërs die in de 15e eeuw dit gotische paleis lieten bouwen. De Salle des Gardes is vandaag de toeristische dienst, de Salle du Conclave is een tentoonstellingsruimte geworden. Het contrast aan de zijkant tussen de ruïne van de laatmiddeleeuwse boogmuur en het imponerend monument voor de gesneuvelden van WO I en WO II is bepaald ontroerend. 

Adres: Place Rihour

♥ LE VIEUX LILLE

Een ontdekkingstocht doorheen dit ‘oude stadsdeel’ begin je bijvoorbeeld in de Rue de la Clef om via de Place Louise de Bettignies naar de Rue de la Monnaie te wandelen. Vandaar ga je naar de Place du Concert en de Place aux Oignons. Een rondje langs de Rue du Cirque en de Rue de Weppes om te eindigen in de Rue Esquermoise en de Rue de la Bourse, vlakbij de Place du Théâtre.

Dit is de leukste en gezelligste buurt van ’t stad met de knapste gebouwen, de heerlijkste restaurants, de zoetste bakkers en patissiers, de meest aparte winkeltjes en de oudste straatjes!

Wat maakt dit keurig gerestaureerde historisch stadsdeel zo fantastisch? Dat zijn de smalle geplaveide straatjes, de ongelijke stoepen, de hoge sierlijke en kleurige gevels en de drukte van (vaak te) veel toeristen! Ondanks die drukte is het een plezier om hier rond te slenteren van hoek naar hoek, van monument naar monument, van trendy boetiek naar de Kiloshop, het paradijs voor tweedehandskleding.

♥ LE MUSÉE DE L’HOSPICE COMTESSE

Een niet te missen aanrader in de wijk Le Vieux Lille is Le Musée de l'Hospice Comtesse. Het oudste gebouw van Lille heeft een opmerkelijke gevel in rood en geel, een dreigend zwarte inkompoort, 3 eeuwen bouwstijl gemixt in 1 gebouw en een middeleeuws verhaal dat begin in de 13e eeuw. Toen liet Johanna, gravin van Vlaanderen, een gasthuis bouwen voor de opvang van armen en zieken en pelgrims. De ziekenzaal of Salle des Malades werd geleidelijk groter en belangrijker en groeide uit tot een echt ziekenhuis of ‘hospice’ zoals dat toen genoemd werd.

Verwoest door een brand in de 15e én in de 17e eeuw, werd het hospice, de kapel en de verblijven van de ziekenzusters, de binnenplaatsen en de kruidentuin heropgebouwd, uitgebreid en ‘gemoderniseerd’ volgens de noden van de volgende eeuwen. Het hospice was tot vlak voor WO II in gebruik en werd al in 1923 geklasseerd als historisch monument. Vanaf de jaren 60 van vorige eeuw werd het Hospice Comtesse heringericht als museum met tijdelijke en wisselende tentoonstellingen over de geschiedenis van Lille en het dagdagelijkse leven in het oude hospice. 

Wil je de sfeer van weleer opsnuiven, neem dan een kijkje in de oude kapel, de eetzaal, de keuken met blauwwitte Delftse tegels, de linnenkamer en de apotheek. Waar vroeger de ziekenzusters sliepen, hangen nu schilderijen en wandtapijten.

Het aansluitende Ilôt Comtesse is een onverwachte groene oase met zitbanken en terrasjes, omgeven door de charmante gevels van Le Vieux Lille en heel misschien kom je Johanna tegen, op weg naar de kapel van haar hospice.   

Adres: 32 rue de la Monnaie

♥ CATHÉDRALE NOTRE-DAME DE LA TREILLE

Lille heeft een hele verzameling kerken en als je er een bezoekt, kies dan voor de Cathédrale Notre-Dame de la Treille en laat je niet beetnemen door de eigentijdse gevel. Die werd pas in 1999 voltooid, zo’n 145 jaar na de eerstesteenlegging in 1854. Een werk van lange adem, de bouw van die kathedraal. In stukken en bokken kan je wel zeggen of zoals dat gaat bij een kathedraal, werd kapel per kapel neergezet en afgewerkt. Er werd nog een koor en een dwarsschip aangebouwd, een deel van het portaal en een aparte klokkentoren en toen werden de werken stopgezet … geldgebrek en ja dat kan de besten overkomen.

De oorspronkelijke plannen werden nooit uitgevoerd en dus heeft Lille nu een heel speciale kathedraal met een neogotische achterbouw en een moderne voorgevel bekleed met 110 platen Portugese marmer, een echt kunstwerk!     

Het interieur van de kathedraal is heel bijzonder: een schitterend roosvenster, een opmerkelijk portaal dat geel en oranje oplicht, een prachtige 'Notre-Dame de la Treille'-kapel, mozaïeken als een veelkleurige loper op de grond en in zachte tinten tegen de muren ... Interessant is de maquette die je meer leert over de bouw en de structuur van dit, als historisch monument geklasseerd, unieke bouwwerk.

Maak zeker een wandelingetje rond de kathedraal. Het halfronde parkje, de schilderachtige huisjes die nog net in Le Vieux Lille liggen en de terrasjes op het plein voor de kathedraal, dragen bij tot die hele aparte ‘Lille sfeer’.

Adres: Place Gilleson

♥ PALAIS DES BEAUX-ARTS

Monumentaal, dat is het eerste woord dat mij te binnen schiet wanneer ik langs het Paleis voor Schone Kunsten loop. Dit enorme museum is na het Louvre, het grootste en belangrijkste museum in Frankrijk. Gebouwd eind 19e eeuw kan je hier collecties vinden van Rubens, Van Gogh, Jeroen Bosch, Goya, Rodin, Claudel, Rafaël en vele anderen. Pareltjes van religieuze middeleeuwse kunst vind je op - 1, de moeite waard om daarvoor de kelder in te duiken!

Gezien de grootte (22.000 m²) ben je hier minstens een dag zoet!

Toch geen zin om langs schilderijen en beelden en antieke maquettes te lopen? De gevel, de gouden dakversiering en het schitterend aangelegde plein, met fonteinen en beeldengroep, schaduwrijke zitjes in bomenrijke groenperkjes, is ook de moeite waard.

Adres: Place de la République 

Gesloten op dinsdag en op feestdagen.

♥ BEFFROI ET HÔTEL DE VILLE

Net buiten het centrum en zichtbaar van ver, in oranjerode baksteen en grijze beton, met zijn 104 m is het belfort veruit het hoogste gebouw van Lille. De toren is gebouwd in 1932 als onderdeel en in dezelfde stijl als het nieuwe stadhuis dat tijdens WO I verwoest werd. Als een herinnering aan de vroegere wachttorens, die onze steden bewaakten, staat het belfort klaar om met zijn ronddraaiende schijnwerper alarm te slaan bij het minste gevaar (dat hopen we – dat denken we).

Voor de sportieve toeristen: na iets meer dan 400 traptreden sta je helemaal boven in het belfort (geen paniek, er is ook een lift!) en krijg je een 360 gradenuitzicht over de stad kadoo. Klimpartij vergeten reserveren? Da’s jammer maar ook de buitenkant is een fotokadoo met dappere krijgers, vereeuwigd in beton, en de erg Franse ‘fleur de lis’ als gevelversiering. 

Weetje: Het belfort staat op de UNESCO Werelderfgoedlijst.

Adres: Place Augustin Laurent

Gesloten op maandag en op feestdagen en alleen te bezoeken na reservatie.

♥ DE VESTINGWERKEN VAN LILLE

*PORTE DE PARIS

Altijd interessant, de vestingwerken in een stad! Fascinerend te zien hoeveel belang onze voorouders hechtten aan de juiste plaats van verdedigingsmuren en stadspoorten. Oorlog, opstand, overheersing en verdediging van het grondgebied was indertijd een serieuze bezigheid en zeker in de 16e en 17e eeuw kwam je een stad niet zomaar binnen. Vaak waren die vestingwerken meer dan alleen een middel om de vijand buiten te houden. Ze dienden ook als symbool om de macht en de roem van keizer en koning nog eens extra in de verf te zetten.   

De Porte de Paris in Lille bijvoorbeeld was indertijd niet alleen een stadspoort maar ook een monument ter ere van Lodewijk XIV die in 1667 de stad heroverd had op de Spanjaarden. Verdediging en machtssymbool in 1 triomfantelijke boogpoort en de decoratie liegt er niet om: godenfiguren die kracht en oorlog voorstellen, Franse lelies en Victoria met een lauwerkrans tussen engelen die de overwinning blazen op hun bazuin. Statige trappen geven toegang tot een miniparkje, in Franse stijl aangelegd.

Jammer dat dit illustere monument nu ietwat verloren staat op een druk rondpunt in een woonwijk net buiten het centrum.   

Adres: Place Simon Vollant

*PORTE DE ROUBAIX

Deel van de stadsmuren van Lille was de Porte de Roubaix een echte verdedigingspoort. Dat merk je nog aan de dakkantelen en de grote gleuven van de ophaalbrug. De zijgangen links en rechts zijn in de 19e eeuw gemaakt zodat de tram erdoor kon rijden. Ook monumenten moesten zich aanpassen aan de nieuwe tijd! De tram rijdt niet meer en de stadspoort geeft nu toegang tot een stadspark of hoe een enkel bouwwerk een hele stadsgeschiedenis kan vertellen.   

Adres: Rue de Roubaix

Zijn we dan rond in Lille? Nog in geen honderd jaar! Wat dacht je van de stadsparken en de tuinen, het Théâtre Sébastopol, de hypermoderne wijk Euralille en het shopping center met dezelfde naam, de citadel van Vauban, het geboortehuis van Charles de Gaulle, ontelbare musea en kunstgaleries, Le Tri Postal en Gare Saint Sauveur …

Lille is teveel om op te noemen, goed voor een heel lang weekend weg, propvol historie, oud en gezellig en chique en charmant.

Lille is een citytrip eersteklas!  

LEKKERE ADRESJES:

* Notting Hill Coffee - 94 Rue Esquermoise

* Brasserie La Cloche - 13 Place du Théâtre

* Palais des Thés - 6-8 Rue du Curé Saint-Etienne

* La Maison Méert - 27 Rue Esquermoise (gebak - chocolade - wafels)

* Maison Georges Larnicol - 17 Rue Esquermoise (chocolade)

* IT Italian Trattoria - 65-67 Rue de Béthune