Slowakije bezoeken betekent uiteraard ook de hoofdstad Bratislava bezoeken. Een ‘schoonheid aan de Donau’, zo wordt die hoofdstad genoemd en dat schept verwachtingen! Nog niet in ieders favoriete stedenlijstje, wat jammer is want Bratislava is gezellig, levendig, kleurrijk en hip, niet te groot, rijk aan architectuur en rijk aan geschiedenis en onze stop voor de komende 2 dagen.
De kleine hoofdstad van Slowakije (net geen 425.000 inwoners) ligt op een boogscheut van de grens met Oostenrijk (Wenen ligt op amper 65 km) en slechts 25 km verwijderd van de grens met Hongarije en alle 3 hebben ze hun ligging aan de Donau gemeen. Die ligging heeft een groot deel van de geschiedenis van Bratislava bepaald. De rivier vormde de verbinding tussen Oost en West, was ideaal als handelsroute en de vruchtbare oevers waren goed om wonen. Dat wisten de Kelten al zo’n 2000 jaar geleden en ze bouwden er een versterkte stad. De Romeinen hadden wachtposten op de plaats van het huidige Staré Mesto, het oude centrum van Bratislava, en de burchtheuvel, toen nog zonder witte burcht, was hun belangrijkste en meest strategisch gelegen verdedigingsplek. Vanaf de 10e eeuw maakte de regio deel uit van het grote Hongaarse Koninkrijk en kreeg Bratislava stadsrechten.
Als gevolg van de woelige geschiedenis in de volgende eeuwen zou de stad niet minder dan 4 keer de titel van hoofdstad krijgen: tijdens de Oostenrijkse periode, onder nazi-Duitsland, gedurende de korte tijd van de Slowaakse Socialistische Republiek en tenslotte hoofdstad van het nieuwe Slowakije in 1993.
Het historische centrum van de stad, zoals wij het vandaag te zien krijgen, kwam er vanaf de 13e eeuw met magnifieke gotische kerken. De regeerperiode van Maria Theresa van Oostenrijk zorgde in de 18e eeuw vooral voor paleisachtige herenhuizen en imposante monumenten.
Wenen in het klein en vaak een déjà-vugevoel wanneer we door de oude straatjes van Bratislava lopen, die pastelkleurige gevels hebben we al eens eerder gezien.
De barokke uitstraling van de goed bewaarde binnenstad staat in schril contrast tot de pompeuze gebouwen die de stad erfde van de communisten, van een UFO brug tot een omgekeerde piramide. Maar ook de steriele woonwijken, de grijze woontorens en de vervallen kantoor- en industriegebouwen, die de buitenwijken ontsieren, laten niet vermoeden dat daarachter de oude straatjes en de vele groene parkjes liggen van één van de leukste hoofdsteden in Europa.
De Donau deelt de stad in 2, met aan de ene kant het oude Bratislava en aan de andere kant het nieuwe Bratislava, met elkaar verbonden door een oude brug (de Staré Most) en een nieuwe brug (de Nový Most of Ufo brug).
Zoek geen metro of busnetwerk in Bratislava, neem de tram – die zijn er in soorten en kleuren, van erg oud en rood tot hip en modern - of ga wandelen want het centrum van de Slowaakse hoofdstad is autovrij en net groot genoeg om alle mooie dingen op loopafstand te vinden.
Dat wordt een lekker luie wandeling zonder duidelijk plan met een stappenteller en een fototoestel die beiden overuren maken.
Wat valt er te ontdekken?
Grasalkovičov palác
Omdat ons busje hier geparkeerd staat, beginnen we onze citytour aan het Grassalkovich paleis, de officiële woonplaats van de Slowaakse president. Aan het Hodžovo námestie, net even buiten het centrum, ligt dit statige witte barokke gebouw uit de tijd van keizerin Maria Theresa van Oostenrijk-Hongarije. De monumentale zwart met gouden poort en de onbeweeglijke wachten geven het geheel een haast koninklijke uitstraling.
Jammer dat het niet open is voor het publiek. We moeten ons tevreden stellen met de buitenkant maar kunnen ons zo voorstellen dat in de 18e eeuw de paardenkoetsen over het wijde plein af en aan reden met de high society, uitgenodigd voor de bals en concerten in het paleis. Nu wordt het plein voor het paleis ingenomen door een immense fontein, de fontein van de vrede, met in het midden een grote bol, als symbool van de aarde.
De vroegere paleistuin is nu een park, voor iedereen toegankelijk. Grassalkovichova záhrada is een echte paleistuin, met brede lanen, schaduwrijke bomen, perfect gemaaide groene grasvelden, fleurige bloemenperken, standbeelden en moderne sculpturen. Je vindt er ook een speeltuintje voor de kids en rustige hoekjes met banken waar hele families graag gebruikt van maken op een zonnige zomeravond.
In de straatjes rond het park kom je hippe koffiebars en aparte eethuisjes tegen maar ook ambassades, regeringsgebouwen en universiteitsfaculteiten.
(Adres: Hodžovo námestie 2978/1)
Bratislavský hrad
Het eerste wat je ziet bij het binnenrijden van Bratislava is dat machtige witte kasteel op de heuvel, uitkijkend over de stad en terecht het symbool van Bratislava. Zichtbaar vanaf elke straat en elk plein is dit de trots van de hoofdstad. Wat oorspronkelijk een burcht was, werd in 1741 verbouwd tot een heus kasteel met 4 stoere hoektorens en behoorlijk wat bijgebouwen. In de jaren nadien werd het jammer genoeg 2 keer door brand verwoest en pas vanaf 1953 begon men met de restauratie van de kasteelruïnes.
Het is nog een hele klim naar boven langs de oude vestingsmuren. Infoborden verschaffen wat meer uitleg over de geschiedenis van de stadsomwalling en de aanleg van de grote Staromestská Boulevard op de plaats waar vroeger de stadsgracht was. Steile kasseistraatjes met hoge smalle huizen en gekleurde gevels waarachter leuke wijnbars en cafeetjes zich verschuilen, rode daken en antieke straatlantaarns en de heksensculptuur, zo komen we tenslotte aan een van de vele poorten die toegang geven tot het kasteeldomein.
Ooit werden hier 11 koningen en 8 koninginnen gekroond. Vandaag wordt het kasteel vooral gebruikt voor tentoonstellingen en officiële ontvangsten. Het Geschiedkundig Museum is gevestigd in één van de vleugels evenals de Nationale Raad van de Slowaakse Republiek. In de hoge kroontoren kan je de 13e-eeuws kroonjuwelen gaan bewonderen. Bij dit hete zomerweer heeft niemand echter veel zin in historische kunstcollecties. Het uitzicht over de stad vanop de kasteelheuvel en de prachtig aangelegde tuinen zijn interessanter dan wat binnen te zien is.
Die barokke Franse tuinen zijn een voorbeeld van perfectie met strakke lijnen en keurig gesnoeide haagjes, slanke boompjes en doolhofjes met geheime plekken, brede trappen en fonteinen en beelden op sokkels. Alles de verdienste van Maria Theresia!
(Adres: Hrad)
Hlavné námestie
Door ons meteen herdoopt tot “mooiste plein van Bratislava”. De ene schitterende gevel na de andere, cafés in oude paleizen, sfeervolle terrasjes, grappige bronzen beelden, de betere souvenirwinkels en een fontein, wat wil je nog meer? Aan dit plein staat ook het oude stadhuis Stará radnica uit de 14e eeuw. Dat is bovendien het oudste stadhuis van Slowakije en het oudste gebouw in de hoofdstad.
Kijk zeker omhoog naar de kleurrijke mozaïekjes op het dak van wat nu het Stadsmuseum is en bewonder op het binnenplein de galerij met de romantische boogjes.
Primaciálny palác
In het verlengde van Hlavné námestie liggen nog meer fantastische gebouwen, zoals het roze primatenpaleis dat ooit de woning van de aartsbisschop of primaat was. Als een grote snoepdoos staat het te pronken op het Primaciálne námestie met als bekroning, een enorme zwarte bisschoppelijke hoed. De beelden en het zachtgekleurde mozaïek op de daklijst geven het geheel een chique uitstraling. Een indrukwekkend fontein die Sint-Joris en de Draak voorstelt en een al even indrukwekkende beeldengroep tegen een groene klimopmuur sieren de binnenplaats.
(Adres: Primaciálne námestie)
Modrý Kostol sv. Alžbety
Bij iedereen bekend als de Blauwe Kerk, de Sint-Elizabethkerk is één van de meest bijzondere kerken die we ooit zagen. Kitsch versus kunst? Zeemzoet? Overdreven? Charmant? Iedereen heeft een andere mening over de hemelsblauwe kerk met opvallende witte versiering, keramieken tegeltjes en donkerblauwe geglazuurde dakpannen. Art-nouveaustijl op z’n allerbest! Een ding is zeker: je wordt er instant blij van!
De kerk, die een Hongaarse secessionistische katholieke kerk is, kan je niet bezoeken (enkel met een reservering en een gids) maar door de raampjes van het voorportaal zie je nog net genoeg van het interieur. Want niet alleen de buitenkant is blauw, ook de binnenkant van de kerk is overwegend blauw met zachtgele muurtjes en gouden accenten.
Naast de Blauwe kerk staat de pastorie in dezelfde pastelkleurtjes, te midden van een groene tuin.
(Adres: Bezručova 2)
Ook niet te missen:
* Hviezdoslavovo námestie met o.a. het operagebouw (het oude gebouw van het Slowaakse Nationaal Theater)
* De Sint-Maartenskathedraal - adres: Rudnayovo námestie 1
* De Sint-Fransiscuskerk – adres: Frantiskanske námestie 2
* De Kerk van de Heilige Drie-eenheid – adres: Župné námestie 11
* De Poort van Sint-Michaël (in de steigers wegens restauratie) – adres: Michalská ulica 22
* Čumi, de bronzen rioolwerker en zeer zeker de bekendste 'inwoner' van Bratislava – adres: Panská 251/1
* Het Concertgebouw (Reduta paleis) – adres: Medená 3
* Kapitulska – één van de oudste straatjes, authentiek, met een heel eigen sfeer
* De SNP brug of Nový Most – adres: in het verlengde van Staromestská
* Het interieur van het hoofdpostkantoor – adres: Námestie SNP 35
* De Comeniusuniversiteit – adres: Šafárikovo námestie 6
* Het shoppingcenter Eurovea Waterfront (Pribinova 8)
* De beachbars en terrasjes langs de Donau
Praktische tips
* Logeren in Apartmány Olivia – Obchodná 53 - Staré Mesto / groot en ruim appartement, gelegen in de autovrije winkelstraat in het oude stadscentrum, op wandelafstand van alle bezienswaardigheden. (Geboekt via booking.com https://www.booking.com/hotel/sk/downtown-apartment-olivia.sk.html)
* Parkeren via de parkeerapp EasyPark. Ons busje heeft 2 dagen heel rustig overnacht aan de tuinen van het presidentieel paleis in de Banskobystricá op wandelafstand van ons vakantie-appartement.
* Eetgelegenheden, van goedkoop tot duur tot fastfood, zijn er in overvloed. Wij kozen voor Italiaans in Reštaurácia Maximilián (Obchodná 52), voor McDonald’s (Obchodná 58) want dat hoort bij de vakantie (goedkoper, lekkerder en met andere sausjes en garnituren dan in België) en voor traditioneel Slowaaks in Bagetka Na Zelenej (Zelená 8), net als de Slowaken, smulden van špenátové halušky of spinazie dumplings, een geliefd lunchgerecht.
* Gratis stadstours via https://freetourbratislava.com/ - reserveren niet nodig.
* Tourist Info Centre: Klobučnícka 2
* Doen in de zomer: afkoelen in een van de vele openluchtzwembaden. Onze aanraders:
Letné kúpalisko Tehelné pole (Odbojárov 62)
Letné kúpalisko Rosnička (M. Schneidera-Trnavského 2)
Bratislava is na het tijdperk van het communisme uitgegroeid tot een geweldige hoofdstad, met een historische binnenstad die amper beschadigd werd tijdens WO II en waar nog die onvervalste sfeer van weleer hangt. Een ideale stad voor een citytrip waar veel te zien en te doen is!
Reactie plaatsen
Reacties