Het Pieterpad: van noord naar zuid, door Nederland.

Ben je klaar voor een onvergetelijk wandelavontuur? Stap dan samen met ons deel 2 van het beroemde Pieterpad. We nemen je mee van het charmante Vorden in Gelderland tot aan het bruisende Maastricht, helemaal in het zuiden van Limburg. In 13 bijzondere etappes ontdekken we het échte Nederland, met kronkelende rivieren, schilderachtige dorpjes, glooiende heuvels en verrassende natuurgebieden. Of je nu een ervaren wandelaar bent met een paar duizend kilometer op de teller of een absolute beginner met wat rondjes rond de kerktoren, het Pieterpad blijft een unieke uitdaging voor iedereen!

Hoe dat Pieterpad op mijn wandel-bucketlijst terechtkwam? Dat heb ik helemaal te danken aan mijn oma-functie en mijn onvoorwaardelijk ‘niet-nee-kunnen-zeggen’ tegen alles wat die kleinkinders vragen. Gevolg: als kleindochter een wandelmaatje nodig heeft om deel 2 van het Pieterpad te lopen, dan ben ik, zonder goed na te denken, al bijna op weg. Oh ja, even vergeten dat alle bagage voor die tocht niet vervoerd maar op de rug moet. En dat we elke avond een slaapplek nodig hebben en dat ons budget beperkt is … een waslijst aan obstakels en nog geen voet verzet!  

Daarom in deze blog, gratis en voor niks, een aantal nuttige tips voor toekomstige ‘pieterpadders’ en een simpel antwoord op het wat, het waar, het waarom, het wanneer van het Pieterpad voor de amateurs onder ons die deze langeafstandswandeling enkel kennen uit het televisieprogramma van Arnout en Philippe en Ruben die ‘Dwars door de Lage Landen’ liepen.  

Het Pieterpad: wat en waar?

De ‘moeder aller wandelpaden’, zo wordt dé bekendste langeafstandswandeling van Nederland wel eens genoemd. De 505 km lange route gaat door 5 provincies: van Pieterburen in het noorden van de provincie Groningen tot aan de Sint-Pietersberg bij Maastricht, de meest zuidelijke grote stad van Nederlands Limburg. Het 1e deel van het Pieterpad loopt over een afstand van ongeveer 239 km, van Pieterburen naar Vorden. De 13 etappes nemen je mee van de Waddenkust bij Groningen naar de heidevelden en de hunebedden in Drenthe met een denkbeeldige pauze bij de bossen en landhuizen van de Achterhoek. Deel 2 gaat van Vorden naar Maastricht en brengt je, stap na stap, steeds dichter bij het bourgondische zuiden om op de Sint-Pietersberg net buiten Maastricht te eindigen. Je wandelt 266 km in 13 etappes langs kastelen en rivieren, bossen en heuvels, en geniet onderweg van de rust in kleine dorpjes en van de lokale cultuur in pittoreske stadjes.

Het Pieterpad is geen historische pelgrimstocht die eeuwen geleden ontstond naar het graf van al of niet heilige apostelen maar een wandeltocht bedacht in 1983 door 2 vriendinnen, Toos Goorhuis-Tjalsma uit Tilburg en Bertje Jens uit Groningen.

Bij gebrek aan een langeafstandswandeling in Nederland trokken de dames hun stoute wandelschoenen aan en stippelden zelf een route uit. Ze begonnen bescheiden met een wandeling van Groningen naar Tilburg wat algauw van Groningen naar Maastricht werd. Dat hun simpel notitieboekje jaren later een 2-delige wandelgids zou worden, hadden ze zelfs in hun stoutste fantasie niet durven dromen. Het werd beter en mooier en groter dan die eerste voorzichtige wandelroutes. Het ging van Pieterburen naar de Sint-Pietersberg, van noord naar zuid door Nederland en de naam was snel gevonden: Pieterpad.

Sindsdien staan er al meer dan 40 kaarsjes op de Pieterpad-taart en zijn er jaarlijks tienduizenden wandelaars die hun bottientjes verslijten op de 26 etappes. En behalve een paar kleine aanpassingen aan de route door nieuwe wegen en nieuwe bruggen en nieuwe woonwijken, is het Pieterpad nog steeds datzelfde wandelpad, nog steeds onaangetast door tijd en modegrillen en populairder dan ooit.  

De 13 etappes van deel 2, samengevat in een zin

1. Vorden – Zelhem (etappe 14): een start in het hart van de Achterhoek tussen kastelen en bossen.
2. Zelhem – Braamt (etappe 15): langs sfeervolle dorpen en kabbelende beekjes in het dal van de Oude IJssel .
3. Braamt – Millingen aan de Rijn (etappe 16): zigzaggend over de Duitse grens in Gelderland met een eeuwenoude veerpont aan het einde.
4. Millingen aan de Rijn – Groesbeek (etappe 17): door een rivierlandschap en over dijken naar de heuvels.
5. Groesbeek – Gennep (etappe 18): met zicht op de geschiedenis, de bossen en de dorpjes in het groene Rijk van Nijmegen.
6. Gennep – Vierlingsbeek (etappe 19): een dag in de Maasduinen met schapen en Schotse hooglanders.
7. Vierlingsbeek – Swolgen(etappe 20): van Noord-Brabant naar Limburg in het gezelschap van kapelletjes en boerderijen.
8. Swolgen – Venlo (etappe 21): richting de gezellige stad aan de Maas.
9. Venlo – Swalmen (etappe 22): via steile hellingen en groene dalen langs de rand van Nederland.
10. Swalmen – Montfort (etappe 23): voorbij kastelen, bossen en machtige landgoederen.
11. Montfort – Sittard (etappe 24): genieten van historische stadjes in een afwisselend landschap.
12. Sittard – Strabeek (etappe 25): stijgen en dalen op het Limburgs plateau.
13. Strabeek – Maastricht (etappe 26): het einde van de tocht op de indrukwekkende Sint-Pietersberg, met uitzicht over de stad.

Het Pieterpad: waarom en wanneer?

Goeie vraag: waarom zou je, geladen als een pakezel, dagen achter elkaar een langeafstandswandeling lopen? Om jezelf en je omgeving te bewijzen dat je zo’n uitdaging echt wel aankan? Omdat je niet nee kan zeggen tegen een avontuurlijke tocht? Omdat je een streek of een land wel een keer op een andere manier wil beleven? Evenzoveel verschillende antwoorden op de vraag ‘waarom?’ als er mensen zijn op deze aardbol.

Een ding staat vast: een meerdaagse wandeltocht is een wonderlijke ervaring. Het is alsof je computer, zowel mentaal als fysiek een totale reset krijgt. Je vergeet de tijd, je vergeet de kalender en het woord ‘stress’ is verdwenen uit je woordenboek. Je staat ’s ochtends op en weet dat je gaat wandelen van A naar B en al de rest is volkomen onbelangrijk.

Door alle babbels en stiltes en slappe lachbuien wordt zelfs de zware rugzak een pluimpjeskussen. Je ontdek plekjes waar je met de fiets en de auto amper geraakt. Je ontmoet nieuwe mensen en geniet van onverwacht fijne babbels.

Je beleeft het landschap op een originele manier. Paddenstoelen in soorten en maten, grote en kleine insecten, bekende en onbekende veldbloemen … al wandelend word je een onvervalste natuurexpert.

Zo kunnen we nog wel even doorgaan met redenen opsommen om dat Pieterpad te gaan lopen maar de belangrijkste komt bij het bordje ‘eindpunt’, na de laatste stap en de diepste zucht: wij hebben het gehaald! Dat trotse gevoel van de overwinnaar, dat vergeet je nooit meer!    

Een laatste, veelgestelde vraag: kan je het Pieterpad eigenlijk het ganse jaar lopen? In principe wel maar de zomermaanden zijn een stuk warmer en een stuk drukker. Er zijn dan wel meer logeeradressen beschikbaar en er is meer horeca open.

Verder is het opvallend dat de weekends drukker zijn dan de weekdagen terwijl het voorjaar en het najaar rustiger zijn. Het winterseizoen is geen aanrader want koud en vochtig en veel campings zijn gesloten. September als wandelmaand is bijna ideaal, warm overdag, weinig regen, niet te druk en als enig minpuntje: een frisse ochtend en avond. 

Tips voor jouw Pieterpad-avontuur

• Voorbereiding is het halve werk: Naast de website (https://pieterpad.nl/) is ook de officiële Pieterpadgids deel 1 en deel 2 (de wit met rode boekjes) een bron van informatie en een aanrader voor al wie zich graag verliest in de historische achtergrond en de hoogtepunten van elke etappe. Bekijk de routekaartjes, download ze en sla ze op in je wandelapp en lees je goed in. Bedenk vooraf of je alle etappes in één keer wil lopen of deel 1 en deel 2 apart of enkel tijdens de weekends of gespreid over je verlofdagen of in een willekeurige volgorde of in de omgekeerde richting van zuid naar noord... alles kan, het Pieterpad is heel flexibel!
• Logistiek: Bepaal vooraf waar je gaat overnachten aan de hand van de te lopen route; er zijn volop B&B’s, hotels, campings en trekkershutten langs of dicht bij het Pieterpad. Reserveer tijdig, vooral in het hoogseizoen. Annuleren kan vaak tot een paar dagen voor de datum van je reservatie. Vind je niks naar je zin op de te lopen route, kijk dan ook eens naar de overnachtingsmogelijkheden op de volgende etappe. Dan maak je de ene dag wat meer kilometers en de volgende dag wat minder. Ook belangrijk: check de eetgelegenheden en de supermarkten. In de kleine dorpjes is een winkel of restaurant of brasserie of zelfs een simpele frituur niet altijd zo evident en ze liggen meestal ook niet pal aan je overnachtingsadres. Een vriendelijke gastvrouw/gastheer en een beschikbare fiets is dan een welkom extraatje.  
• Openbaar vervoer: De meeste begin- en eindpunten van de etappes zijn bereikbaar met de trein en/of de bus. Ideaal als je niet de hele route in één keer doet. Zoek vooraf de dienstregeling op want in kleine dorpen rijden en/of stoppen treinen en bussen minder frequent.
• Pak licht in: Onmisbaar zijn een goed passende rugzak, een waterdichte jas, comfortabele wandelschoenen, een warme trui, lichte en sneldrogende wandelkleding, goede wandelsokken, een waterzak en snacks voor de eerste dagen, toilet- en EHBO-spullen (kleine verpakkingen) … en vergeet ook de oplader voor je telefoon niet! Nog een goeie: maak een inpaklijst en weeg je spullen zodat je weet welk gewicht je meesleurt. Meer inpaktips lees je in deze onderweg-blog en eveneens in deze.
• Markering: De wit-rode blokjes, gekend van de GR’s (Grote Routepaden) wijzen je ook op het Pieterpad de weg maar het is wel zo veilig om af en toe Google Maps, je wandelapp of je wandelgids te checken. Je vindt de route-aanduidingen op lantaarnpalen, elektriciteitspalen, bomen, hekken … soms niet meteen zichtbaar dus af en toe dubbel kijken is de boodschap.
• Doe als de ‘echte’: Hang de Pieterpad-poppetjes aan je rugzak. Succes verzekerd!
• Geniet onderweg: Neem de tijd om te pauzeren bij leuke theetuinen, streekwinkels en terrasjes. Een stukje Limburgse vlaai mag natuurlijk niet ontbreken.
• Loop op je eigen tempo: Het gaat niet om de snelheid maar om het genieten. Neem gerust een pauzedagje of loop een halve etappe. Dat is niet tegen de regels van het Pieterpad!
• Let op het weer: In Nederland weet je het nooit zeker, dus houd het weerbericht in de gaten. Een onvoorziene regenbui hoort erbij, maar maakt het soms ook extra spannend.
• Maak herinneringen: Neem af en toe of net heel veel foto’s, hou een dagboekje bij of giet je verhaal in een blog (of maak ik nu reclame voor mijn eigen winkel?).

Dus haal die wandelschoenen van onder het stof, neem een gezonde dosis nieuwsgierigheid mee in je (te zware en te volle) rugzak en geniet van al die mooie stukjes Nederland. En begin je Pieterpad met deze gedachte:  Nur wo man zu Fuss war, war man wirklich of Alleen waar men te voet was, was men echt. ( Johann Wolfgang von Goethe)

Het avontuur wacht op je – veel wandelplezier!