Camino Portugués - Dag 1: van Amsterdam naar Ponte de Lima. (Pelgrimstocht Santiago de Compostela)

Dit wordt een lange nacht van vooral wakker blijven en wachten tot het ochtend wordt en de vlucht van Schiphol naar Porto vertrekt. Vandaag is het immers D-Day, de dag dat mijn (en die van mijn wandelmaatjes) Camino Portugués start met een nachtelijke taxirit naar Schiphol (de Belgische treinen bedachten net vandaag een staking!), een vlucht van 1.597,12 km naar Porto en een busrit van bijna 85 km naar Ponte de Lima, het startpunt van onze Camino.

Een vrolijk vertrek

De kennismaking met de collega-stappers onder de oranje (of was het toch geel 😊) auto op de luchthaven zet meteen de toon voor wat nu al aanvoelt als een fantastische Camino. Ondanks het heidense uur wordt er veel gegrapt en gelachen.

En dan moet je 3 hele uren voor vertrektijd op de luchthaven zijn om tijdig door de check-in en de security te raken en wat blijkt in de praktijk? De wachtrij aan één van de weinige koffiebars die open is, is langer dan de wachtrij aan de check-in en de security. Daar gingen we vlotjes en in no time doorheen. Geen stress dus en een rustige vlucht later zien we onder ons de vage omtrekken van Porto verschijnen in het mistige ochtendlicht. Van de rozige zonsopgang krijg ik amper iets mee aan de rechterkant van het vliegtuig, verkeerd zitje.

Porto vanuit de lucht is een beeld vol bleke huizen en rode pannendaken, een stad in 2 gesneden door een kronkelende rivier onder een paar bruggen en omgeven door grijze bergen en groene heuvels.

Dat de streek heuvelachtiger is dan gedacht en veel groener, valt extra op tijdens de rit van de luchthaven naar Ponte de Lima. We rijden door de landelijke Minho regio met zijn slaperige dorpjes, weilanden en wijngaarden en worden verrast door de vergezichten, die links en rechts van de weg elkaar opvolgen. Grote bossen wuivend pampasgras flitsen voorbij want het gaat snel op een Portugese snelweg – snel en chaotisch.

Begeleid door de weemoedige klanken van een fadolied (we zijn niet voor niets in Portugal) arriveren we veilig en wel in Ponte de Lima. Het Império do Norte hotel, onze slaapplek voor één nacht, is magnifiek gelegen, rivierzicht en zicht op een statige laan met indrukwekkende platanen. Een aangenaam begin van ons pelgrimsavontuur.

Voor we de stad intrekken voor een laat ontbijt/10-uurtje en een stadswandeling, eerst de belangrijke caminozaken! De informatie over de route, de stempels en de praktische regeling van het bagagevervoer is uiteraard nuttig maar waar we echt naar uitkijken is de begeerde sint-jacobsschelp en de credencial del peregrino of het stempelboekje.

Blij als een kind op sinterklaasavond, gaat de schelp meteen aan de rugzak en wordt het stempelboekje gekoesterd als het mooiste kadootje. 

Ponte de Lima, historie op elke straathoek

Als één van de oudste stadjes in Portugal, kreeg Ponte de Lima reeds in 1125 stadsrechten van Dona Teresa, de moeder van de eerste Portugese koning. Haar standbeeld is te bewonderen op de Av. António Feijó. Lang voor die tijd wisten de Romeinen de zuidelijke oever van de Rio Lima al te vinden als ideale plek voor een nederzetting. De eerste brug over de Rio Lima werd trouwens door Romeinse soldaten gebouwd als onderdeel van de weg naar het noorden, richting het huidige Spanje. De brug die we vandaag zien, dateert uit de middeleeuwen en was heel lang de enige oversteekplaats om de andere oever van de Rio Lima te bereiken. Ze gaf het plaatsje aan de rivier meteen zijn naam: Ponte de Lima of brug over de Lima.

Omwille van haar strategische ligging kreeg Ponte de Lima in de 14e eeuw een degelijke stadsomwalling met 9 wachttorens en 6 stadspoorten, waarvan jammer genoeg slechts 2 torens (Torre de Cadeia Velha en Torre de São Paolo), een stukje stadsmuur en een stadspoort bewaard bleven.

Zelfs de Chafariz Nobre fontein uit de 17e eeuw, die het midden van het gezellige Largo de Camões plein siert, heeft een geschiedenis. Drinkbaar water was in die tijd kostbaar en wie betrapt werd op het verontreinigen van het water van de fontein, kon rekenen op een gevangenisstraf van 3 dagen!

Op ontdekking in Ponte De Lima

De beste manier om dit heerlijke stadje te verkennen is straatje in, straatje uit, trapjes op en hoekje om gaan. Rondslenteren en rondkijken en genieten van alle moois. De tijd heeft hier vaak stilgestaan en gebouwen, kerken, pleinen en fonteinen zijn er in alle mogelijke stijlen: romaans, barok, gotiek, neoklassiek … goed bewaard gebleven of keurig gerestaureerd. Groene parken en een bloemenpracht in nog zomerse kleuren, onverwachte uitkijkpunten over de stad, vervallen maar oh zo pittoreske gevels, Ponte de Lima neemt je mee op een fotogenieke wandeling.

En toch gaat de meeste aandacht naar de rivier, de Rio Lima, die als een lui stromend lint door de stad loopt en het landschap al eeuwen bepaalt.

*Rio Lima

Ken je de legende die verweven is met deze rivier? Het legertje Romeinse soldaten dat op veroveringstocht door het Iberische schiereiland aan de oevers van de Rio Lima belandde, dacht dat dit de Lethe was, een mytische rivier uit de onderwereld. Ze weigerden de oversteek want de Lethe was gekend als de Rivier van Vergetelheid en wie toch overstak, verloor voor altijd zijn herinneringen. Pas nadat de legerkapitein zelf de Rio Lima was overgestoken en op de andere oever de soldaten één voor één bij naam noemde, waren ze overtuigd en volgden hem.

Als herinnering aan deze legende zie je vandaag een houten Romeins leger staan op de ene oever van de rivier en hun houten kapitein aan de overkant.  

Ook zonder houten soldaten is de rivier al eeuwenlang een trekpleister voor inwoners en toeristen en draagt ze zeker bij tot de charme van Ponte de Lima.

*Ponte Romana e Medieval

Over de legendarische rivier loopt een legendarische brug, misschien wel gebouwd door diezelfde Romeinse soldaten die de oversteek eerst weigerden. Belangrijk in de oudheid als enige veilige plaats om op de andere oever van de rivier te raken, belangrijk in de middeleeuwen voor de duizenden pelgrims op weg naar Santiago de Compostela en belangrijk nu voor de pelgrims anno 2022 die, over de middeleeuwse boogbrug, hun Camino Portugués vervolgen.

De Ponte Romana, een perfect staaltje van historische architectuur en absoluut het meest gefotografeerde beeld in Ponte de Lima.

*Igreja de Santo António da Torre Velha

Aan de overkant van de brug. Vooral de voorgevel, volledig bedekt met de typische blauw-wit geglazuurde tegeltjes of azulejos en de indrukwekkend hoge klokkentoren zijn opvallend aan deze langgerekte kerk. In de schaduw van dit nationale monument staat de kleine Capela do Anjo da Guarda of de kapel van de beschermengel. De lage koepel met 3 open zijden en een beeldje van São Miguel tegen de achterwand valt amper op.

*Avenida dos Plantanos

Een schitterende en schaduwrijke wandellaan met imposante platanen, aangepland in 1901. Het is een geweldige locatie om te genieten van de rust en de kalmte aan de waterkant en als je helemaal tot het einde loopt, kan je als extraatje, een paar prachtige gebouwen bekijken.

*Igreja de Nossa Senhora da Guia

Aan het eind van de Avenida dos Plátanos, is dit monument een leuke verrassing. Je verwacht hier niet zo’n bijzondere kerk met een open portaal als inkom, bekroond met een rond venster. Binnen veel goud en kleurige tegeltjes – buiten schildert iemand alle deuren en ramen in een diep donkergroen.  

*Museu dos Terceiros

Langs diezelfde platanenlaan vind je een museum met religieuze kunstcollecties. Het museum is een samenvoeging van 2 gebouwen van de franciscanerorde nl. het klooster Santo António dos Frades en de kerk Igreja da Ordem Terceira de São Francisco.

*Igreja Matriz

In het historische centrum van Ponte de Lima, aan het plein met dezelfde naam,  staat deze opvallende kerk uit de 15e eeuw in een mix van romaanse, gotische en neoklassieke stijl met een opvallende romaanse spitsboog.

*Monumento A Vaca De Cordas

Aan datzelfde Largo da Matriz plein staat een bronzen stier, als symbool van één van de belangrijkste en oudste tradities in Ponte de Lima, het Vaca das Cordas (letterlijk vertaald de koe van de touwen). Ergens in de 17e eeuw ontstaan (en vermoed wordt, zelfs veel vroeger) en telkens op de vooravond van Corpus Christi (10 dagen na Pinksteren) gevierd – de stier krijgt een bad met rode wijn, wordt 3 keer rond de Igreja Matriz geleid en eindigt op het strand aan de rivier. Heel symbolisch allemaal, begeleid door luid feestgejoel en goed voor heel veel toeristen en bezoekers van overal in Portugal en Spanje.  

*Largo de Camões

Het plein waar je ziet en gezien wordt – het middelpunt van het drukke terrasjesleven, met zicht op de rivier en de historische brug en waar je, naast cafées en restaurants, heel wat typische gebouwen en de Chafariz Nobre fontein uit de 17e eeuw vindt. Wie van zoet houdt moet zeker een pastelaria binnenstappen, de Portugese versie van onze patisserie. Kiezen wordt moeilijk met zo veel lekkers in de aanbieding!

*Torre da Cadeia Velha en Torre de São Paolo

De enige 2 overgebleven stadstorens. De Cadeia Velha werd in de 16e eeuw als gevangenis gebruikt en is nu het toeristisch infocenter met een shop en tentoonstellingsruimtes. Aan de toren zit nog een deel van de oude stadsmuur en een stadspoort. De São Paolo heeft een heel aparte azulejo aan de buitenmuur. Zeker gaan zien!

*Markt in Ponte de Lima

Keuze uit een kunst- en ambachtsmarkt, een antiekmarkt, de dagelijkse markt met streekproducten en sinds 1125, is er ook elke 2 weken een braderie aan de Rio Lima. Dat alles maakt van Ponte de Lima een echte, middeleeuwse marktplaats!

Je vindt de kraampjes met groenten, fruit, kaas, wijn, brood, olijfolie, honing, vleeswaren, wandelstokken en petten langs de rivieroever, onder het weelderig bladerdak van de 120-jarige platanen. De ideale plek om je picknick te scoren voor de volgende wandeldag.

Dit is enkel een kleine opsomming van wat Ponte de Lima te bieden heeft. Er is nog veel meer: het Município de Ponte de Lima aan het groene park Jardim Dr. Adelino Sampaio - Fonte de Água met het Poema de António Feijó - het Centro de Interpretação da História Militar – het Parque da Lapa – het Gabinete Terra ...

Maar dat mag je allemaal zelf gaan ontdekken!

Nuttige info

@ Hotel Império do Norte - Av. 5 de Outubro 97

@ Café/Snack Bar O Foral da Sorte - Rua Cardeal Saraiva - onze eerste kennismaking met de goedkope Portugese prijzen en de zoete en hartige bladerdeegsnacks (folhado misto).

@ Restaurant Taberna Cadeia Velha - Passeio 25 de Abril - met een terras aan de waterkant en eenvoudige maar lekkere gerechten.